category_news
EOS-kengetallen organische mest geactualiseerd
De Commissie Bemesting Akkerbouw en Vollegrondsgroenteteelt (CBAV) heeft de kengetallen voor de aanvoer van effectieve organische stof (EOS) via organische mest vernieuwd. Deze actualisatie in het Handboek Bodem en Bemesting is gebaseerd op recente wetenschappelijke inzichten over de afbraaksnelheid van organische stof in mest en op geactualiseerde gegevens van het organische-stofgehalte in diverse mestsoorten.
Betere onderbouwing EOS-aanvoer
Voor het behouden van het organische-stofgehalte in de bodem is het noodzakelijk om evenveel effectieve organische stof aan te voeren als er jaarlijks afbreekt. EOS is het deel van de toegediende organische stof (OS) dat één jaar na toediening nog in de bodem aanwezig is en bijdraagt aan de bodemorganische stof.
De aanvoer van EOS kan afkomstig zijn van gewasresten, groenbemesters en organische mest. In het handboek zijn kengetallen opgenomen om deze EOS-aanvoer binnen het bouwplan te berekenen en verschillende bronnen met elkaar te kunnen vergelijken.
De fractie OS die na één jaar resteert, wordt uitgedrukt met de humificatiecoëfficiënt (HC). De EOS-aanvoer wordt berekend als: EOS = OS × HC.
De HC verschilt per organische-stofbron en is afhankelijk van de afbraaksnelheid van het materiaal.
Nieuwe inzichten in afbraaksnelheid
Uit een literatuurstudie uit 2021 bleek dat er in het verleden uiteenlopende methoden, modellen en aannames zijn gebruikt voor het bepalen van de HC-waarden van organische mest. Dit leidde tot twijfels over de betrouwbaarheid van de toen gehanteerde kengetallen.
Daarop is een vervolgonderzoek uitgevoerd met actuele data uit incubatieproeven onder geconditioneerde laboratoriumomstandigheden. Deze methode maakt het mogelijk om de afbraaksnelheid en HC-waarde van diverse mestsoorten onder gelijke condities te bepalen en daarmee goed te vergelijken.
Aangepaste HC-waarden en nieuwe kengetallen
Op basis van het nieuwe onderzoek is voor varkensdrijfmest, vaste varkensmest en champost een hogere HC vastgesteld dan voorheen. Voor rundveedrijfmest is de HC juist iets lager uitgevallen. Hierdoor is het verschil in EOS-aanvoer per ton mest tussen varkens- en rundveemest kleiner geworden. Per kilogram fosfaat blijft de EOS-aanvoer van rundveemest echter hoger, doordat het fosfaatgehalte in rundveemest lager ligt dan in varkensmest.
De HC-waarden voor vaste rundveemest, GFT-compost en groencompost zijn grotendeels gelijk gebleven. Voor pluimveemest ontbraken voldoende gegevens om de HC-waarden te herzien. Hiervoor is aanvullend onderzoek nodig.
Naast de herziening van de HC-waarden zijn ook de kengetallen voor het organische-stofgehalte van mest geactualiseerd, op basis van meetgegevens van Eurofins Agro. Nieuw is de opname van EOS-kengetallen voor de dikke fractie van gescheiden varkens- en rundveedrijfmest; deze ontbraken tot nu toe in het handboek.